Για «τροχιοδρομημένη διαδικασία» που ακολουθήθηκε τον τελευταίο διάστημα και που οδήγησε στο εκβιαστικό και «ψεύτικο» δίλημμα «μνημόνιο ή χρεοκοπία», έκανε λόγο σε συνέντευξη του στο Sigmalive ο καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Frederick, Δρ Ανδρέας Παναγιώτου.
- Τα μέσα «πίεσης» προς αποδοχή των «μονόδρομων»
- Μας έσωσε το ΔΝΤ;
- Από το bail out στο bail in
- "Αν δεχτείς το δίλημμα, θα εφαρμόζεται παντού"
- "Με το ΦΑ θα είμαστε εύποροι, μπορούμε και χωρίς αυτό"
- "Προοπτική αλλαγής του μοντέλου της κοινωνίας"
Παρακολουθώντας όλες τις προσπάθειες, οι οποίες αφορούν την κρίση του τραπεζικού τομέα, θα δούμε ότι η λογική «μια λύση υπάρχει» είναι ψέμα, σημείωσε ο Δρ. Παναγιώτου.
Το παράδειγμα της Ισλανδίας
Πρόσθεσε ότι «η Ισλανδία που ουσιαστικά ήταν εκτός Ευρώπης, άφησε το τραπεζικό σύστημα να καταρρεύσει. Αντίστοιχα, οι Ιρλανδοί οι οποίοι προσπάθησαν να χρηματοδοτήσουν τις τράπεζες. Και δεν μπορεί να πει κανείς ότι η Ισλανδία δεν γλύτωσε από το πρόβλημα».
Οι «μονόδρομοι»
Είτε για το Ισλανδικό, είτε το Ιρλανδικό, θα μπορούσε κάποιος να αντιτείνει ότι δυστυχώς όσοι είναι μέσα στην ΕΕ δεν έχουν άλλες επιλογές, είπε ο κ. Παναγιώτου, εκφράζοντας τον προβληματισμό «γιατί η ΕΕ δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα με διαφορετικό πρόβλημα ενώ όσες χώρες είναι εκτός, λχ η Ισλανδία, μπορούσε να πάρει διαφορετική απόφαση»; Διότι, απαντά ο καθηγητής, μέσα στην ΕΕ, σε αυτή τη συγκυρία διεξάγεται μια διαμάχη για το ποιος θα επικρατήσει και μέχρι στιγμής φαίνεται να κερδίζει η Γερμανία, η οποία επιβάλλει τη διαδικασία των μνημονίων.
Η πρώτη εκδοχή, συμπλήρωσε ο κ. Παναγιώτου, ήταν ότι «όλοι πρέπει να πληρώσουν για τις τράπεζες». Ξαφνικά, πρόσθεσε, το δημόσιο χρέος εκτοξεύεται, τα ελλείμματα μεγαλώνουν και μπαίνει το 2ο σενάριο από το 2010, αυτό της λιτότητας.
Ο καθηγητής εξέφρασε τη θέση ότι «σαφέστατα υπήρχαν διαφορετικές επιλογές. Μέσα στην ΕΕ κάποιοι είχαν ακολουθήσει μια Α επιλογή, η οποία συναντούσε αντιστάσεις και αντιδράσεις. Υπήρχαν άλλες επιλογές; Βεβαίως. Οι Αμερικανοί ακολούθησαν άλλη οδό. Οι ΗΠΑ δεν είναι κανένα σοσιαλιστικό κράτος».
«Κατέρρευσε ο μύθος του μονόδρομου»
Η πρώτη επιλογή, ότι δηλαδή η λιτότητα και το μνημόνιο είναι μονόδρομος, έχει καταδειχτεί, τόσο από αναλυτές όσο και από την ίδια την ιστορική εμπειρία, ότι δεν ήταν ευσταθούσε αλλά μια συνειδητή επιλογή. Μπορεί να εκμεταλλευτήκαν οι Γερμανοί την απουσία πολιτικών θεσμών, αλλά ήταν συγκεκριμένη επιλογή, είπε ο Δρ. Παναγιώτου.
«Από το κακό στο χειρότερο»
Από την Ιρλανδική στην Ισπανική περίπτωση, η κατάσταση χειροτερεύει, σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι απαιτήσεις για λιτότητα, μετά και από την περίπτωση της Ελλάδας, είναι σαφέστατα εις βάρος του νότου.
Η κυπριακή περίπτωση
Στην Κυπριακή περίπτωση έχουμε δύο καταστάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αγνοούμε, επεσήμανε ο Δρ. Παμαγιώτου. Εξηγώντας, είπε ότι «η ΕΕ για πρώτη φορά άλλαξε πολιτική απόφαση. Η πρώτη που αφορούσε το καθολικό κούρεμα, όλων των καταθέσεων για να εξυγιανθούν οι τράπεζες. Αυτό υποτίθεται ότι ήταν ΄΄μονόδρομος΄΄. Η κοινωνία αντέδρασε και άλλαξε η πολιτική απόφαση. Η δεύτερη απόφαση ήθελε, τις ζημιές, να πληρώσουν οι δύο μεγάλες τράπεζες».
Τα μέσα «πίεσης» προς αποδοχή των «μονόδρομων»
Η βασική στρατηγική της κυρίαρχης ιδεολογίας είναι μονίμως διπλή, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο. «Η μια αφορά την προσπάθεια παρουσίασης των όσων θέλει(η κυρίαρχη ιδεολογία) ως μονόδρομο. Ότι, δηλαδή, είναι η φυσική κατάσταση των πραγμάτων. Κάτι όμως που αφαιρεί την ιστορία. Αφαιρεί το γεγονός τα πράγματα αλλάζουν. Η ΕΕ ήδη άλλαξε μοντέλο αντιμετώπισης της κρίσης, ακόμα και στη δύση. Η πρώτη στρατηγική επιχειρεί το μπλοκάρισμα όλων των εναλλακτικών επιλογών. Η δεύτερη αφορά την καλλιέργεια, στον κόσμο, της αμφιβολίας της λογικής συνέπειας της σκέψης».
Σε παλαιότερες κοινωνίες αυτό λειτουργούσε. Σήμερα είναι πιο δύσκολο, είπε ο κοινωνιολόγος.
Δύο ήταν τα κόλπα εκβιασμού που αφορούσαν τον «μονόδρομο», σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτου. Το ένα ήταν η απειλή για στάση πληρωμών, η οποία εμφανίστηκε πριν από το 2012, αλλά μετά το 2012 έγινε σχεδόν επωδός όσων ήθελαν να πιέσουν για αποδοχή των όρων της τρόικας. Το δεύτερο κόλπο ήταν ότι δεν υπάρχουν άλλες λύσεις και ότι θα έχουμε εκροές καταθέσεων».
Οι εναλλακτικές
Η Ρωσία αποτελούσε μια εναλλακτική, είπε ο καθηγητής. «Όμως μόλις ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση, κατέστησε σαφές στους Ρώσους, και μέσω των δηλώσεων της, ότι προτίθεται να κάνει συμμαχίες μόνο με τη Δύση, αποκλείοντας ουσιαστικά χώρες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την εναλλακτική».
«Είμαστε μια κοινωνία που από το 1960 μας έφτιαξαν ψεύτικα διλήμματα και ξαφνικά μέσα σε μια νύχτα βρεθήκαμε με διαφορετική απόφαση. Είμαστε η μόνη κοινωνία που κατάφερε το Eurogroup να αλλάξει απόφαση».
Σε κάποια φάση θα τεθεί και το δίλημμα στο κυπριακό, σημείωσε ο κοινωνιολόγος, προσθέτοντας ότι «δεν μπορείς να κοροϊδεύεις τον κόσμο ες αεί διότι σε κάποια στιγμή θα επέλθει αποσάθρωση της κοινωνίας, όπως έγινε στην Ελλάδα και την Ισπανία».
Τόνισε ότι υπάρχει μια πίεση πάνω στον κόσμο, αλλά μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας έχει αναπτύξει βαθιά καχυποψία.
"Γίνεται μια προσπάθεια να ξαναεγκλωβιστεί η κοινωνία σε επιλογές που έχουν πάρει κάποιοι, αφαιρόντας όλες τις υπόλοιπες επιλογές και δαιμονοποιώντας τους αντιπάλους. Αν το δεχτείς, θα εφαρμόζεται παντού. Το να μη νομιμοποιήσεις το μονόδρομο, ανοίγεται ένας δρόμος για αλλαγή, αφού η θεωρία του μονόδρομου είναι παραπλανητική. Διαφορετικά όλος ο κόσμος θα ακολουθούσε ένα και κοινό μοντέλο".
Το παράδειγμα της Ισλανδίας
Πρόσθεσε ότι «η Ισλανδία που ουσιαστικά ήταν εκτός Ευρώπης, άφησε το τραπεζικό σύστημα να καταρρεύσει. Αντίστοιχα, οι Ιρλανδοί οι οποίοι προσπάθησαν να χρηματοδοτήσουν τις τράπεζες. Και δεν μπορεί να πει κανείς ότι η Ισλανδία δεν γλύτωσε από το πρόβλημα».
Οι «μονόδρομοι»
Είτε για το Ισλανδικό, είτε το Ιρλανδικό, θα μπορούσε κάποιος να αντιτείνει ότι δυστυχώς όσοι είναι μέσα στην ΕΕ δεν έχουν άλλες επιλογές, είπε ο κ. Παναγιώτου, εκφράζοντας τον προβληματισμό «γιατί η ΕΕ δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα με διαφορετικό πρόβλημα ενώ όσες χώρες είναι εκτός, λχ η Ισλανδία, μπορούσε να πάρει διαφορετική απόφαση»; Διότι, απαντά ο καθηγητής, μέσα στην ΕΕ, σε αυτή τη συγκυρία διεξάγεται μια διαμάχη για το ποιος θα επικρατήσει και μέχρι στιγμής φαίνεται να κερδίζει η Γερμανία, η οποία επιβάλλει τη διαδικασία των μνημονίων.
Η πρώτη εκδοχή, συμπλήρωσε ο κ. Παναγιώτου, ήταν ότι «όλοι πρέπει να πληρώσουν για τις τράπεζες». Ξαφνικά, πρόσθεσε, το δημόσιο χρέος εκτοξεύεται, τα ελλείμματα μεγαλώνουν και μπαίνει το 2ο σενάριο από το 2010, αυτό της λιτότητας.
Ο καθηγητής εξέφρασε τη θέση ότι «σαφέστατα υπήρχαν διαφορετικές επιλογές. Μέσα στην ΕΕ κάποιοι είχαν ακολουθήσει μια Α επιλογή, η οποία συναντούσε αντιστάσεις και αντιδράσεις. Υπήρχαν άλλες επιλογές; Βεβαίως. Οι Αμερικανοί ακολούθησαν άλλη οδό. Οι ΗΠΑ δεν είναι κανένα σοσιαλιστικό κράτος».
«Κατέρρευσε ο μύθος του μονόδρομου»
Η πρώτη επιλογή, ότι δηλαδή η λιτότητα και το μνημόνιο είναι μονόδρομος, έχει καταδειχτεί, τόσο από αναλυτές όσο και από την ίδια την ιστορική εμπειρία, ότι δεν ήταν ευσταθούσε αλλά μια συνειδητή επιλογή. Μπορεί να εκμεταλλευτήκαν οι Γερμανοί την απουσία πολιτικών θεσμών, αλλά ήταν συγκεκριμένη επιλογή, είπε ο Δρ. Παναγιώτου.
«Από το κακό στο χειρότερο»
Από την Ιρλανδική στην Ισπανική περίπτωση, η κατάσταση χειροτερεύει, σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι απαιτήσεις για λιτότητα, μετά και από την περίπτωση της Ελλάδας, είναι σαφέστατα εις βάρος του νότου.
Η κυπριακή περίπτωση
Στην Κυπριακή περίπτωση έχουμε δύο καταστάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αγνοούμε, επεσήμανε ο Δρ. Παμαγιώτου. Εξηγώντας, είπε ότι «η ΕΕ για πρώτη φορά άλλαξε πολιτική απόφαση. Η πρώτη που αφορούσε το καθολικό κούρεμα, όλων των καταθέσεων για να εξυγιανθούν οι τράπεζες. Αυτό υποτίθεται ότι ήταν ΄΄μονόδρομος΄΄. Η κοινωνία αντέδρασε και άλλαξε η πολιτική απόφαση. Η δεύτερη απόφαση ήθελε, τις ζημιές, να πληρώσουν οι δύο μεγάλες τράπεζες».
Τα μέσα «πίεσης» προς αποδοχή των «μονόδρομων»
Η βασική στρατηγική της κυρίαρχης ιδεολογίας είναι μονίμως διπλή, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο. «Η μια αφορά την προσπάθεια παρουσίασης των όσων θέλει(η κυρίαρχη ιδεολογία) ως μονόδρομο. Ότι, δηλαδή, είναι η φυσική κατάσταση των πραγμάτων. Κάτι όμως που αφαιρεί την ιστορία. Αφαιρεί το γεγονός τα πράγματα αλλάζουν. Η ΕΕ ήδη άλλαξε μοντέλο αντιμετώπισης της κρίσης, ακόμα και στη δύση. Η πρώτη στρατηγική επιχειρεί το μπλοκάρισμα όλων των εναλλακτικών επιλογών. Η δεύτερη αφορά την καλλιέργεια, στον κόσμο, της αμφιβολίας της λογικής συνέπειας της σκέψης».
Σε παλαιότερες κοινωνίες αυτό λειτουργούσε. Σήμερα είναι πιο δύσκολο, είπε ο κοινωνιολόγος.
Δύο ήταν τα κόλπα εκβιασμού που αφορούσαν τον «μονόδρομο», σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτου. Το ένα ήταν η απειλή για στάση πληρωμών, η οποία εμφανίστηκε πριν από το 2012, αλλά μετά το 2012 έγινε σχεδόν επωδός όσων ήθελαν να πιέσουν για αποδοχή των όρων της τρόικας. Το δεύτερο κόλπο ήταν ότι δεν υπάρχουν άλλες λύσεις και ότι θα έχουμε εκροές καταθέσεων».
Οι εναλλακτικές
Η Ρωσία αποτελούσε μια εναλλακτική, είπε ο καθηγητής. «Όμως μόλις ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση, κατέστησε σαφές στους Ρώσους, και μέσω των δηλώσεων της, ότι προτίθεται να κάνει συμμαχίες μόνο με τη Δύση, αποκλείοντας ουσιαστικά χώρες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την εναλλακτική».
«Είμαστε μια κοινωνία που από το 1960 μας έφτιαξαν ψεύτικα διλήμματα και ξαφνικά μέσα σε μια νύχτα βρεθήκαμε με διαφορετική απόφαση. Είμαστε η μόνη κοινωνία που κατάφερε το Eurogroup να αλλάξει απόφαση».
Σε κάποια φάση θα τεθεί και το δίλημμα στο κυπριακό, σημείωσε ο κοινωνιολόγος, προσθέτοντας ότι «δεν μπορείς να κοροϊδεύεις τον κόσμο ες αεί διότι σε κάποια στιγμή θα επέλθει αποσάθρωση της κοινωνίας, όπως έγινε στην Ελλάδα και την Ισπανία».
Τόνισε ότι υπάρχει μια πίεση πάνω στον κόσμο, αλλά μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας έχει αναπτύξει βαθιά καχυποψία.
"Γίνεται μια προσπάθεια να ξαναεγκλωβιστεί η κοινωνία σε επιλογές που έχουν πάρει κάποιοι, αφαιρόντας όλες τις υπόλοιπες επιλογές και δαιμονοποιώντας τους αντιπάλους. Αν το δεχτείς, θα εφαρμόζεται παντού. Το να μη νομιμοποιήσεις το μονόδρομο, ανοίγεται ένας δρόμος για αλλαγή, αφού η θεωρία του μονόδρομου είναι παραπλανητική. Διαφορετικά όλος ο κόσμος θα ακολουθούσε ένα και κοινό μοντέλο".
Μας "έσωσε" το ΔΝΤ;
Το επίμαχο σημείο ήταν ότι η τρόικα ήθελε από το Νοέμβριο να διασυνδέσει την οικονομική βοήθεια με το ΦΑ και στη συνέχεια φθάσαμε στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Φθάσαμε στο αστείο σημείο, ο δανειστής να πιέζει το δανειζόμενο να πάρει μεγαλύτερο δάνειο, για να έλθει στη συνέχεια το ΔΝΤ να πει ότι αν γίνει αυτό θα είναι μη βιώσιμο το χρέος.
Από τις ιδιωτικοποιήσεις, «χέρι» στο ΦΑ;
Ο καθηγητής εξέφρασε τη θέση ότι τα δεδομένα σε ότι αφορά την επιμονή στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων δείχνουν την τάση, από πλευράς κάποιων, να «βάλουν χέρι» στο ΦΑ και αν δεν προβάλουμε αντιστάσεις, θα μπει στο τραπέζι. Και αυτό ξεκινά από την αξίωση για ιδιωτικοποιήσεις, που είναι δημόσιος πλούτος, όπως είναι και το ΦΑ.
«Δεν μεγαλώσαμε μέσα στα πλούτη»
Επεσήμανε παράλληλα ότι «δεν είμαστε μια κοινωνία που μεγαλώσαμε μέσα στα πλούτη. Κτίσαμε αυτή την κοινωνία δύο φορές. Άρα προφανώς μας επιβλήθηκε κάτι που έχει να κάνει με ευρωπαϊκές τάσεις».
Ο καθηγητής εξέφρασε τη θέση ότι τα δεδομένα σε ότι αφορά την επιμονή στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων δείχνουν την τάση, από πλευράς κάποιων, να «βάλουν χέρι» στο ΦΑ και αν δεν προβάλουμε αντιστάσεις, θα μπει στο τραπέζι. Και αυτό ξεκινά από την αξίωση για ιδιωτικοποιήσεις, που είναι δημόσιος πλούτος, όπως είναι και το ΦΑ.
«Δεν μεγαλώσαμε μέσα στα πλούτη»
Επεσήμανε παράλληλα ότι «δεν είμαστε μια κοινωνία που μεγαλώσαμε μέσα στα πλούτη. Κτίσαμε αυτή την κοινωνία δύο φορές. Άρα προφανώς μας επιβλήθηκε κάτι που έχει να κάνει με ευρωπαϊκές τάσεις».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου